Chỉ số octan của xăng là gì? Những ảnh hưởng của chỉ số octan
Chỉ số octan của xăng là một yếu tố quan trọng đánh giá tính chất của nhiên liệu và tác động lên hiệu suất động cơ trong các phương tiện giao thông. Octan là một loại hydrocacbon có trong nhiên liệu xăng và đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát hiện tượng kích nổ trong động cơ. Để rõ hơn về vấn đề này, kqbdonline.com sẽ có bài chia sẻ dưới đây.
Chỉ số octan của xăng là gì?
Chỉ số octan của xăng là một đại lượng quan trọng để đánh giá tính chống kích nổ của nhiên liệu. Khi nhiên liệu được sử dụng trong động cơ xăng, giá trị octan càng cao thì khả năng chịu nén của nhiên liệu trước khi phát nổ (đốt cháy) càng lớn. Điều này làm cho nhiên liệu có chỉ số octan cao hơn phù hợp cho các động cơ xăng hiệu suất cao, vì các động cơ này yêu cầu tỉ số nén lớn để hoạt động hiệu quả.
Trái ngược với nhiên liệu xăng, nhiên liệu diesel sử dụng chỉ số cetane để đánh giá khả năng tự bốc cháy. Nhiên liệu có giá trị octan thấp hơn và chỉ số cetane cao hơn phù hợp cho các động cơ diesel, vì các động cơ này yêu cầu khả năng tự bốc cháy cao để hoạt động tốt.
Phương pháp đánh giá Chỉ số octan của xăng
Trị số octan là đại lượng tiêu chuẩn đo đạc tính chất chống kích nổ của nhiên liệu. Cụ thể, trị số octan được đo bằng tỷ lệ % thể tích của iso-octan (2,2,4-trimetylpentan) có chứa trong hỗn hợp với n-heptan.
Research Octane Number (RON)
Phương pháp đo chỉ số RON (Research Octane Number) là khi chạy thử nghiệm trên động cơ với sự thay đổi tỉ số nén ở điều kiện kiểm soát, bao gồm nhiệt độ 49°C và tốc độ quay 600 vòng/phút. Kết quả thu được từ thử nghiệm này sau đó được so sánh với kết quả của hỗn hợp iso-octan và n-heptan. Chỉ số octan nghiên cứu (RON) là một trong những loại chỉ số octan phổ biến nhất trên toàn cầu.
Motor Octane Number (MON)
Một phương pháp đánh giá khác là MON (Motor Octane Number), được xác định ở tốc độ quay 900 vòng/phút của động cơ. Thử nghiệm MON tương tự như thử nghiệm RON, nhưng hỗn hợp nhiên liệu được làm nóng trước, tốc độ quay cao hơn và thời gian đánh lửa được điều chỉnh để tăng khả năng chống va đập của nhiên liệu.
Tùy thuộc vào thành phần nguyên liệu, xăng bơm hiện đại có RON cao hơn khoảng 8 – 12 số octan so với MON. Tuy nhiên, không có mối liên kết trực tiếp nào giữa RON và MON.
AKI (Anti-Knock Index)
Là một Chỉ số octan của xăng tổng hợp phổ biến tại Hoa Kỳ, AKI là trung bình cộng của RON và MON. AKI được hiển thị trên các bảng thông số kỹ thuật xăng ở Mỹ.
Ảnh hưởng của chỉ số octan đến động cơ xe
Chỉ số octan của xăng có một số ảnh hưởng quan trọng đến động cơ xe:
Khả năng chống kích nổ: Chỉ số octan cho thấy khả năng chống kích nổ của nhiên liệu. Khi tỉ lệ nén trong động cơ tăng cao, nhiên liệu có chỉ số octan thấp có thể bị kích nổ sớm hơn dự kiến, gây hại đến động cơ và làm giảm hiệu suất làm việc. Trong trường hợp này, nhiên liệu có chỉ số octan cao hơn được ưa chuộng, vì nó cho phép động cơ hoạt động với tỉ lệ nén lớn hơn mà không gặp vấn đề kích nổ.
Hiệu suất động cơ: Nhiên liệu có chỉ số octan cao hơn có thể cung cấp hiệu suất động cơ tốt hơn. Nó cho phép động cơ chạy với tỉ lệ nén cao hơn, tăng hiệu quả đốt cháy và hiệu suất làm việc của động cơ. Điều này có thể dẫn đến tiết kiệm nhiên liệu và cải thiện khả năng vận hành của xe.
Tiêu thụ nhiên liệu: Chỉ số octan cũng ảnh hưởng đến tiêu thụ nhiên liệu của xe. Nhiên liệu có chỉ số octan cao hơn thường cung cấp hiệu suất đốt cháy tốt hơn và giúp động cơ hoạt động hiệu quả hơn, từ đó giảm tiêu thụ nhiên liệu.
Khí thải và ô nhiễm: Sử dụng nhiên liệu có chỉ số octan thấp có thể tạo ra khí thải và chất ô nhiễm gây hại cho môi trường. Nhiên liệu có chỉ số octan cao hơn có khả năng đốt cháy sạch hơn và giảm thiểu khí thải độc hại, giúp bảo vệ môi trường.
Xem thêm: Xe scrambler là gì? Đặc điểm của dòng xe scrambler
Xem thêm: Quickshifter là gì? Nguyên lý hoạt động của quickshifter
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về chỉ số octan của xăng, mong rằng anh em đã bổ túc cho mình kiến thức bổ ích rồi nhé.